《训蒙文》在成书之初受到清朝政府大力推广而广泛流传,后经清朝贾存仁修订改编,并改名为《弟子规》。其中表述了部分传统文化,但其大多内容与现今亲子教育思想、哲学思维以及部分法律背道而驰。下面小编为大家分享弟子规全文带拼音翻译,欢迎大家阅读浏览。
dì zǐ guī
弟子规
zǒng xù
【总叙】
dì zi guī shèng rén xùn shǒu xiào tì cì jǐn xìn
弟子规 圣人训 首孝悌 次谨信
fàn ài zhòng ér qīn rén yǒu yú lì zé xué wén
泛爱众 而亲仁 有余力则学文
rù zé xiào
【入则孝】
fùmǔhū yìngwùhuǎn fùmǔmìng xíngwùlǎn
父母呼应勿缓父母命行勿懒
fùmǔjiào xūjìngtīng fùmǔzé xūshùnchéng
父母教须敬听父母责须顺承
dōngzéwēn xiàzéqìng chénzéxǐng hūnzédìng
冬则温夏则清晨则省昏则定
chūbìgào fǎnbìmiàn jūyǒucháng yèwúbiàn
出必告反必面居有常业无变
shìsuīxiǎo wùshànwéi gǒushànwéi zǐdàokuī
事虽小勿擅为苟擅为子道亏
wùsuīxiǎo wùsīcáng gǒusīcáng qīnxīnshāng
物虽小勿私藏苟私藏亲心伤
qīnsuǒhào lìwèijù qīnsuǒwù jǐnwèiqù
亲所好力为具亲所恶谨为去
shēnyǒushāng yíqīnyōu déyǒushāng yíqīnxiū
身有伤贻亲忧德有伤贻亲羞
qīnàiwǒ xiàohénán qīnzēngwǒ xiàofāngxián
亲爱我孝何难亲憎我孝方贤
qīnyǒuguò jiànshǐgēng yíwúsè róuwúshēng
亲有过谏使更怡吾色柔吾声
jiànbúrù yuèfùjiàn hàoqìsuí tàwúyuàn
谏不入悦复谏号泣随挞无怨
qīnyǒují yàoxiāncháng zhòuyèshì bùlíchuáng
亲有疾药先尝昼夜侍不离床
sāngsānnián chángbēiyè jūchùbiàn jiǔròujué
丧三年常悲咽居处变酒肉绝
sāngjìnlǐ jìjìnchéng shìsǐzhě rúshìshēng
丧尽礼祭尽诚事死者如事生
chū zé dì
【出则弟】
xiōngdàoyǒu dìdàogōng xiōngdìmù xiàozàizhōng
兄道友弟道恭兄弟睦孝在中
cáiwùqīng yuànhéshēng yányǔrěn fènzìmǐn
财物轻怨何生言语忍忿自泯
huòyǐnshí huòzuòzǒu zhǎngzhěxiān yòuzhěhòu
或饮食或坐走长者先幼者后
zhǎnghūrén jídàijiào rénbùzài jǐjídào
长呼人即代叫人不在已即到
chēngzūnzhǎng wùhūmíng duìzūnzhǎng wùxiànnéng
称尊长勿呼名对尊长勿见能
lùyùzhǎng jíqūyī zhǎngwúyán tuìgōnglì
路遇长疾趋揖长无言退恭立
qíxiàmǎ chéngxiàjū guòyóudài bǎibùyú
骑下马乘下车过犹待百步余
zhǎngzhělì yòuwùzuò zhǎngzhězuò mìngnǎizuò
长者立幼勿坐长者坐命乃坐
zūnzhǎngqián shēngyàodī dībùwén quèfēiyí
尊长前声要低低不闻却非宜
jìnbìqū tuìbìchí wènqǐduì shìwùyí
进必趋退必迟问起对视勿移
shìzhūfù rúshìfù shìzhūxiōng rúshìxiōng
事诸父如事父事诸兄如事兄
jǐn
【谨】
zhāoqǐzǎo yèmiánchí lǎoyìzhì xīcǐshí
朝起早夜眠迟老易至惜此时
chénbìguàn jiānshùkǒu biànniàohuí zhéjìngshǒu
晨必盥兼漱口便溺回辄净手
guānbìzhèng niǔbìjié wàyǔlǚ jùjǐnqiè
冠必正纽必结袜与履俱紧切
zhìguānfú yǒudìngwèi wùluàndùn zhìwūhuì
置冠服有定位勿乱顿致污秽
yīguìjié búguìhuá shàngxúnfèn xiàchènjiā
衣贵洁不贵华上循分下称家
duìyǐnshí wùjiǎnzé shíshìkě wùguòzé
对饮食勿拣择食适可勿过则
niánfāngshào wùyǐnjiǔ yǐnjiǔzuì zuìwéichǒu
年方少勿饮酒饮酒醉最为丑
bùcōngróng lìduānzhèng yīshēnyuán bàigōngjìng
步从容立端正揖深圆拜恭敬
wùjiànyù wùbǒyǐ wùjījù wùyáobì
勿践阈勿跛倚勿箕踞勿摇髀
huǎnjiēlián wùyǒushēng kuānzhuǎnwān wùchùléng
缓揭帘勿有声宽转弯勿触棱
zhíxūqì rúzhíyíng rùxūshì rúyǒurén
执虚器如执盈入虚室如有人
shìwùmáng mángduōcuò wùwèinán wùqīnglüè
事勿忙忙多错勿畏难勿轻略
dòunàochǎng juéwùjìn xiépìshì juéwùwèn
斗闹场绝勿近邪僻事绝勿问
jiāngrùmén wènshúcúnjiāngshàngtáng shēngbìyáng
将入门问孰存将上堂声必扬
rénwènshuí duìyǐmíng wúyǔwǒ bùfēnmíng
人问谁对以名吾与我不分明
yòngrénwù xūmíngqiú tǎngbùwèn jíwéitōu
用人物须明求倘不问即为偷
jièrénwù jíshíhuán hòuyǒují jièbùnán
借人物及时还后有急借不难
(可能是更古老的版本:
借人物及时还人借物有勿悭 qián)
xìn
【信】
fánchūyán xìnwéixiān zhàyǔwàng xīkěyān
凡出言信为先诈与妄奚可焉
huàshuōduō bùrúshǎo wéiqíshì wùnìngqiǎo
话说多不如少惟其是勿佞巧
jiānqiǎoyǔ huìwūcí shìjǐngqì qièjièzhī
奸巧语秽污词市井气切戒之
jiànwèizhēn wùqīngyán zhīwèidì wùqīngchuán
见未真勿轻言知未的勿轻传
shìfēiyí wùqīngnuò gǒuqīngnuò jìntuìcuò
事非宜勿轻诺苟轻诺进退错
fándàozì zhòngqiěshū wùjíjí wùmóhū
凡道字重且舒勿急疾勿模糊
bǐshuōcháng cǐshuōduǎn bùguānjǐ mòxiánguǎn
彼说长此说短不关己莫闲管
jiànrénshàn jísīqí zòngqùyuǎn yǐjiànjī
见人善即思齐纵去远以渐跻
jiànrénè jínèixǐng yǒuzégǎi wújiājǐng
见人恶即内省有则改无加警
wéidéxué wéicáiyì bùrúrén dāngzìlì
唯德学唯才艺不如人当自砺
ruòyīfú ruòyǐnshí bùrúrén wùshēngqī
若衣服若饮食不如人勿生戚
wénguònù wényùlè sǔnyǒulái yìyǒuquè
闻过怒闻誉乐损友来益友却
wényùkǒng wénguòxīn zhíliàngshì jiànxiāngqīn
闻誉恐闻过欣直谅士渐相亲
wúxīnfēi míngwéicuò yǒuxīnfēi míngwéiè
无心非名为错有心非名为恶
guònénggǎi guīyúwú tǎngyǎnshì zēngyìgū
过能改归于无倘掩饰增一辜
fàn ài zhòng
【泛爱众】
fánshìrén jiēxūài tiāntóngfù dìtóngzài
凡是人皆须爱天同覆地同载
xìnggāozhě míngzìgāo rénsuǒzhòng fēimàogāo
行高者名自高人所重非貌高
cáidàzhě wàngzìdà rénsuǒfú fēiyándà
才大者望自大人所服非言大
yǐyǒunéng wùzìsī rénsuǒnéng wùqīngzī
己有能勿自私人所能勿轻訾
wùchǎnfù wùjiāopín wùyàngù wùxǐxīn
勿谄富勿骄贫勿厌故勿喜新
rénbùxián wùshìjiǎo rénbùān wùhuàrǎo
人不闲勿事搅人不安勿话扰
rényǒuduǎn qièmòjiē rényǒusī qièmòshuō
人有短切莫揭人有私切莫说
dàorénshàn jíshìshàn rénzhīzhī yùsīmiǎn
道人善即是善人知之愈思勉
yángrénè jìshìè jízhīshèn huòqiězuò
扬人恶即是恶疾之甚祸且作
shànxiāngquàn déjiējiàn guòbùguī dàoliǎngkuī
善相劝德皆建过不规道两亏
fánqǔyǔ guìfēnxiǎo yǔyíduō qǔyíshǎo
凡取与贵分晓与宜多取宜少
jiāngjiārén xiānwènjǐ jǐbúyù jísùyǐ
将加人先问己己不欲即速已
ēnyùbào yuànyùwàng bàoyuànduǎn bàoēncháng
恩欲报怨欲忘抱怨短报恩长
dàibìpú shēnguìduān suīguìduān cíérkuān
待婢仆身贵端虽贵端慈而宽
shìfúrén xīnbùrán lǐfúrén fāngwúyán
势服人心不然理服人方无言
qīn rén
【亲仁】
tóngshìrén lèibùqí liúsúzhòng rénzhěxī
同是人类不齐流俗众仁者稀
guǒrénzhě rénduōwèi yánbúhuì sèbúmèi
果仁者人多畏言不讳色不媚
néngqīnrén wúxiànhǎo dérìjìn guòrìshǎo
能亲仁无限好德日进过日少
bùqīnrén wúxiànhài xiǎorénjìn bǎishìhuài
不亲仁无限害小人进百事坏
yú lì xué wén
【余力学文】
búlìxíng dànxuéwén zhǎngfúhuá chénghérén
不力行但学文长浮华成何人
dànlìxíng bùxuéwén rènjǐjiàn mèilǐzhēn
但力行不学文任己见昧理真
dúshūfǎ yǒusāndào xīnyǎnkǒu xìnjiēyào
读书法有三到心眼口信皆要
fāngdúcǐ wùmùbǐ cǐwèizhōng bǐwùqǐ
方读此勿慕彼此未终彼勿起
kuānwéixiàn jǐnyònggōng gōngfūdào zhìsètōng
宽为限紧用功工夫到滞塞通
xīnyǒuyí suízhájì jiùrénwèn qiúquèyì
心有疑随札记就人问求确义
fángshìqīng qiángbìjìng jīànjié bǐyànzhèng
房室清墙壁净几案洁笔砚正
mòmópiān xīnbùduān zìbújìng xīnxiānbìng
墨磨偏心不端字不敬心先病
lièdiǎnjí yǒudìngchù dúkànbì huányuánchù
列典籍有定处读看毕还原处
suīyǒují juànshùqí yǒuquēhuài jiùbǔzhī
虽有急卷束齐有缺坏就补之
fēishèngshū bǐngwùshì bìcōngmíng huàixīnzhì
非圣书屏勿视敝聪明坏心志
wùzìbào wùzìqì shèngyǔxián kěxúnzhì
勿自暴勿自弃圣与贤可驯致